تحقیق «فراگیر»: سرکوب زنان و شستوشوی ذهنی جوانان، ابزار بقای سیاسی طالبان

3 دقیقه خواندن
یافتههای گزارش تحقیقی نهاد «فراگیر» با عنوان «صداهای هشداردهنده» نشان میدهد که سیاستهای طالبان طی چهار سال گذشته، افغانستان را به صحنهی سرکوب بیسابقهی زنان و رشد افراطگرایی در میان جوانان تبدیل کرده است.
این گزارش در یک نشست جانبی در حاشیهای مجمع عمومی سازمان ملل، رسانهای شد. بربنیاد اعلامیه نهاد فراگیر، این گزارش بر اساس گفتوگو با بیش از ۶۰۰ زن و مرد افغانستان تهیه شده، نشان میدهد که طالبان نه تنها نیمی از جمعیت کشور را از آموزش و زندگی اجتماعی محروم کردهاند، بلکه با گسترش مدارس دینی، نسل تازهای از کادرهای افراطی را پرورش میدهند.
نرگس نهان، وزیر پیشین معادن و بنیانگذار نهاد «فراگیر»، در سخنرانی خود هشدار داد: «زنان افغانستان در شدیدترین شکل آپارتاید جنسیتی تاریخ معاصر زندگی میکنند و پسران ما در مدارس دینی که مانند قارچ رشد کردهاند، زیر شستوشوی ذهنی افراطگرایانه قرار دارند. این وضعیت مایه شرمساری وجدان مشترک بشری است.»
بر اساس آمار وزارت معارف طالبان، اکنون بیش از ۲۹ هزار مدرسهی دینی در سراسر افغانستان فعال است؛ رقمی که طی چهار سال گذشته از پنج هزار به این سطح افزایش یافته است. در همین مدت، شمار مکاتب عصری به شدت کاهش یافته است. گزارش همچنان تاکید میکند که این روند نه تنها پسران، بلکه دختران و زنان جوان را نیز در معرض شستوشوی ایدیولوژیک قرار داده است.
محمد طارق عثمان، معین پیشین وزارت حج و اوقاف، در این نشست گفت: «بر اساس قرآن، سنت و فقه حنفی، حکومت سرپرست طالبان مشروعیت اسلامی ندارد و سیاستهای این گروه هیچ ارتباطی با اسلام ندارد. مشروعیت در اسلام تنها از طریق انتخابات و شورا به دست میآید، نه زور و بیعت پنهانی.»
این گزارش همچنان نشان میدهد که ۶۲ درصد زنان افغانستان در فضاهای عمومی احساس ناامنی میکنند و مواردی چون بازداشت خودسرانه، ازدواج اجباری، ناپدیدسازی و فشارهای اقتصادی بهطور گسترده بر زندگی روزمره آنان سایه افگنده است.
میرویس بلخی، وزیر پیشین معارف، یکی از اشتراک کنندگان این نشست با اشاره به بحران آموزشی در کشور تاکید میکند: «هیچ آموزشی، بسیار بهتر از داشتن یک آموزش بد است.» او هشدار میدهد که سیاست طالبان در تحمیل نظام آموزشی ایدیولوژیک، آینده نسلهای افغانستان را به خطر انداخته است.
این گزارش در پایان از جامعهی جهانی میخواهد که سیاستهای طالبان را بهعنوان «آپارتاید جنسیتی» به رسمیت شناخته و آن را «جنایت علیه بشریت» اعلام کنند. همچنین تاکید میکند که حمایت پایدار از سازمانهای جامعه مدنی زنان افغانستان، تنها راه تقویت مقاومت مدنی و جلوگیری از فروپاشی کامل ساختارهای اجتماعی در کشور است.