Photo: Sputnik2 دقیقه خواندن
با گذشت ۱۷ سال از امضای قرارداد مس عینک میان چین و افغانستان، هنوز کار عملی استخراج در این معدن آغاز نشده است. منابع آگاه می‌گویند چین شاید از ابتدا هم نیت استخراج نداشته‌است؛ در حالی‌که طالبان ادعا دارند قانع شده‌اند که کار به‌زودی آغاز خواهد شد.
به گزارش بی‌بی‌سی، در سال ۲۰۰۸، شرکت متالوژیک چین (MCC) با پیشنهاد ۲.۹ میلیارد دالری برنده‌ی امتیاز ۳۰ ساله‌ی استخراج معدن مس عینک در ولایت لوگر شد؛ قراردادی که آن زمان به عنوان بزرگ‌ترین توافق سرمایه‌گذاری خارجی در تاریخ افغانستان اعلام شد. بر اساس این قرارداد، چین متعهد بود افزون بر استخراج، نزدیک به پنج میلیارد دالر برای احداث راه‌آهن، نیروگاه ۴۰۰ مگاواتی، جاده و آموزش نیروی کار سرمایه‌گذاری کند.
با این‌حال، پس از گذشت نزدیک به دو دهه، هیچ عملیات جدی برای استخراج مس در این معدن انجام نشده است. منابع در دولت سابق افغانستان به بی‌بی‌سی گفته‌اند که شرکت MCC از ابتدا قصد بهره‌برداری نداشت و این پروژه را به‌مثابه‌ی یک ذخیره‌ی استراتژیک در دست نگاه داشت.
با وجود افتتاح نمادین پروژه در ۲۴ جولای ۲۰۲۴ و حضور مقامات چینی در مراسم فرش قرمز، کار پروژه هم‌چنان در مرحله‌ی مقدماتی باقی‌مانده و تنها اقدام محسوس، ساخت ۲۵ کیلومتر جاده‌ی دسترسی به معدن است. داوود شاه صبا، وزیر پیشین معادن، در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفت: «روزی را نمی‌بینم که این معدن استخراج شود. چین تنها بهانه می‌آورد و نیت واقعی‌اش اجرای قرارداد نیست».
در کنار اختلافات قراردادی، چالش‌هایی چون بقایای آثار باستانی بودایی، عدم امنیت پایدار، مشکلات فنی و نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل هم‌چنان از موانع عمده اجرای پروژه به‌شمار می‌رود. با آن‌که حکومت طالبان معدن مس عینک را از اولویت‌های اقتصادی خود اعلام کرده، اما بسیاری از کارشناسان باور دارند که این پروژه در آینده‌ی نزدیک وارد فاز اجرایی نخواهد شد.